2017-09-03 Grijze neerslag, spugende mosselen en karpers?

Weer     : Zonnig Wind Z 2 bft
Duikers : Willem, Rob, Axel 
Doel     :  Metingen en foto’s maken stations
Duur    :  77 minuten
Lucht temp  : 20 Celsius
Water temp :  7 Celsius minimum.
Fauna    : Kleine scholen jonge baars. Diepslakjes op het zand, Amerikaanse gevlekte riverkreeft. Enkele watervlooien. Karper zit alleen nog in de diepte (09-09-17 verslag visser)
Flora :   Smalbladig fonteinkruid alleen nog wat bij de Noorse stenen, maar de meeste planten zijn verdwenen uit het duikgebied. 

03-09-17 Volgens snorkelaar Ad zijn er ook geen planten meer aan de kant van Papa’s Beach House.

Pieter:  Het valt me sowieso op dat er heel veel meer kreeften zitten dan voorgaande jaren. Zowel op land als net onder de kant op een cm of 15 diep. Zondag 3 sept dreef er trouwens een gigantische dooie aal/ paling bij de granieten blokken in de plas. Toch wel een cm of 80/90 en polsdik. Zonde.


Spronglaag: Op 6,5 meter, verschil van 19 naar 17 graden Celsius en op 8 meter..
Vislood: 6 gram

Zichtmetingen 
·  Dutchi op 3 mtr =   1,0 meter.  
·  Secchi op 3 mtr =   1,0 meter.  
·  Dutchi op 6 mtr =   1,5 meter.  

Zie alle foto’s van deze duik.

WAARDELOOS
Rob is al aanwezig als ik aan kom rijden en Willem volgt ook al snel. Walther kon helaas niet komen.
Het is aardig druk met duikers, echter komen de meeste er teleurgesteld uit met de melding dat het zicht waardeloos is. ‘Een meter en dan houdt het op’ wordt er gezegd.
Als we het water zien is het al gelijk duidelijk. Het oppervlak is wat vettig en er ligt her en der wat schuim.
De helgroene vlokjes zie je duidelijk en talrijk zweven. Het water is wat geelgroen.
Wat als eerste opvalt is het ontbreken van de planten bij de instap. Er liggen wat losse resten op de bodem. Het lijkt wel of ze gerooid zijn. We zien we nog wat van het grasachtige spul op de bodem, maar dan houd het ook op.
Tussen de palen door naar de SETL platen en die gaan we eerst maar even fotograferen. Willem doet de metingen en ik maak de foto’s. Rob houdt intussen alles in de gaten en licht mij bij tijdens het fotograferen van de thermometers. Geen overbodige luxe aangezien het donkerder wordt naarmate je dieper gaat.

Geelgroen water met vlokjes.

SETL PRAATJE
Op de SETL plaat H128 is er weer een grote verandering te zien.
De mosdiertjes (rechter helft) zijn weg en er zitten nu mosselen op en sponzen. Ook hier zien we een groei en een groene verkleuring van de zoetwatersponzen.

27-07-2017

03-09-2017

Op de paal zijn er niet zulke grote veranderingen te zien.
Wat wel apart is is dat het tussen de 7 en 8 meter redelijk zicht is en onder de 8 meter is het mistig is met grijze vlokken en het is met slechts 7 Celsius goed koud. Het zicht is amper een 0,5 meter.

We stijgen wat meters om vervolgens naar het wrak te zwemmen. Bij het paviljoen zijn er (voor zover het zicht het toelaat) wel schooltjes jonge baars te zien.

Pioniers op de Sale
Dan komen we bij het wrak. Op de kajuit zitten een soort kokertjes van sediment, waarin iets van larven moeten zitten. Op het gangboord ligt wat lichtbruin sediment, mosselschalen en een schaar van een rivierkreeft. Het rare is echter dat op de boeg 6,5 meter diepte een grijze sedimentlaag ligt. Ik neem een foto vanaf de boeg naar de kajuit, echter zie ik de kajuit niet eens.

Foto van de boeg richting de kajuit.

Het is wel apart dat deze grijze neerslag dus onder de spronglaag ontstaat en waarom is dat?
Reden te meer om een watermonster te nemen gaan nemen bij de eerst volgende duik.
Op de achterzijde 5,5 meter diepte van de Sale ligt een open geklapte mossel. In de mossel zit een kleinere mossel. Het is aan het doodgaan denk ik. Rob en Willem kijken rond terwijl ik nog wat foto’s maak.

Kokertjes van sediment

Open mossel met kleintje erin.

Scheidslijn.
Hadden we vorig jaar niet hetzelfde? Ja vorig jaar 18 september zagen we dit fenomeen ook van een verstikkende laag op de bodem.
De spronglaag ligt rond de 6,5 meter diepte en daaronder zie je grijze neerslag en daarboven niet.
Erboven zien jonge baars en pos maar eronder zien we zo 1-2-3 niets. De nog aanwezige half levende mosselen onder de spronglaag zien er niet fris uit en sponzen kleuren zelfs zwart.

Zwart overblijfsel van een spons op 7 meter diepte.

Bacterieveld met groen vlokje blauwalg in het midden.

Onderweg richting de Noorse stenen zien we dat de bodem langs het riet omgewoeld is. Zou er iets over het water hebben gestaan tijdens Mysteryland? Geen idee eigenlijk.
Een lading zeeschelpen ligt op de bodem en ook aan de Noordoost zijde zijn maar weinig planten te zien.
Hé een gevlekte Amerikaanse rivierkreeft en nog een grote potige knaap ook.
Grote vis komen we niet tegen, maar wel blikjes en andere rommel en wat we mee kunnen nemen, scheelt uiteindelijk weer.

Spugende mosselen
Ja hoor Axel.. Spugende mosselen het zal wel!
Als je mosselen aanraakt dan sluiten ze abrupt en spugen daarbij wat ontlasting weg wat met een sjiek woord feces of fecaliën heet. Wat een mossel niet kan eten spuugt ie weer uit.
Wat viel mij nu op? Normaal is het bruinig wat ze uitscheiden, maar nu waren het lichtgroene flubbertjes om het maar een naam te geven. Zodra ik lichtgroene vlokjes of iets dergelijks in het water zie dan denk ik gelijk aan cyanobacteriën en dan wil ik graag weten hoe dat er onder de microscoop uitziet.

Maar wat spugen ze massaal dan echt uit?
Deze duik had ik weer eens geen potjes mee, maar mijn nieuwsgierigheid is dan weer zo enorm, dat ik snel terug moet. Dat wordt donderdag 7 september (zie verder in het verslag) . Ondiep is er niks te zien behalve zand en enkele plantresten.
Evengoed houden we het lang uit op zoek naar enigszins interessante dingen, maar afgezien van het feit dat de bodem ondiep omgewoeld is en kaal is er weinig aan.


2017-09-07 VERVOLG AVONDDUIK Duik met Bart avonduik.
Monster genomen van :
-Water op 7-8 meter diepte. uitslag volgt nog.
-De kokertjes die op het wrak, maar die waren leeg. Kokers zijn opgebouwd uit fijn zand en organisch materiaal.
-Monster genomen van de groene afscheiding die de mosselen uitspugen en onder de microscoop gelegd.
Dit is inderdaad een cyanobacterie echter is het mij niet duidelijk wat het is. Vlokjes zijn 2-3 mm groot.

Cyanobacterie

Meer vergroot.

Wordt er gestroopt? sowieso was deze huid van een vis gestroopt.

Vishuid

Visresten

09-09-2017 Gesprek met visser. Overschot aan rivierkreeften en aanblik water

Vandaag zag ik een visser bezig, die donderdagavond ook al op die plek zat. Ik vroeg hem uit pure nieuwsgierigheid of hij diep of ondiep zat te vissen.
Hij vertelde trots dat ie de grootste top H’bos karper van 20,5 kg had gevangen en hij er net eentje van 11 kg terug had gezet.
Hij was helemaal happy en de foto bewijst het …het is een bakbeest. Wat hij vangt zit allemaal diep,
want langs de kant zit helemaal niks meer. Dus ik vertel ‘m van mijn bevindingen over de dooie boel en grijze neerslag en hij kijkt net zo verbaast over mijn verhaal als ik verbaast ben van zijn verhaal. “Zitten ze onder de spronglaag?” Ja zeg ik en daar is het nu een graad of 7 á 9 Celsius op de diepte waar je ze vangt.
Dat is bizar en hoopvol nieuws en daar moet dan toch voldoende zuurstof en voedsel zitten.

Ik vraag hem of er karperluis op zat. Nee maar het zat wel onder visbloedzuigers. Die had hij er allemaal afgehaald. Kijk een echte visser doet zulke dingen, want bloedzuigers in welke vorm dan ook kunnen vissen erg verzwakken.

Toen kwam het verhaal dat karpers in de ondiepte niks te eten hebben, omdat alle planten weg zijn en dat het hier afgeladen is met rivierkreeften die de aas van de lijn knippen.
Gisteravond zaten er tientallen op de kant!
Dat is echt bar slecht nieuws, want misschien is ie kreeft explosie wel verantwoordelijk voor het verdwijnen van de ondergedoken planten en deze knapen graven ook holletjes.
Dit is het eerste jaar dat er zo veel zijn en ik vertel hem ook over Vinkeveen dat het afgeladen is met die dingen,
Het is dus op meer plekken een kreeftenjaar.

Dan komt er een spatzuivere conclusie van de visser. Sinds de watercirculatie weg is, is het water met grote sprongen achteruit gegaan in kwaliteit. Ze vangen veel minder dan de jaren voor 2014, maar sinds 2016 is het huilen met de pet op.
Ik ben dus niet de enige die het ziet.

Dit was een bijzonder goed gesprek met de visser en zo krijg ik ook een beter beeld van de situatie, want je zou bijna denken dat alles onder de spronglaag dood moet zijn, maar dat is dus niet zo.
Karpers kunnen met minder zuurstof af indien ze in rust gaan en gezien de koude temperaturen op diepte zou dat een overlevingstechniek kunnen zijn, echter zijn ze als ze eenmaal aan de haak zitten weer kneiter fel en sterk.
Langs de Noorse stenen is water groen van de cyanobacteriën, maar op andere plekken zit weer niets.
Omdat de wind meestal in deze hoek staat kan het zich hier makkelijk verzamelen. Dat was in voorgaande jaren ook altijd al zo. Ook toen de pontons nog werkte.

Op dit moment breng ik Rijnland op de hoogte van de ontwikkelingen in de Bosplas en uit mijn zorg over de toekomst van de plas zonder watercirculatie.
Het is toch wel duidelijk dat er weer een vorm van circulatie moet komen. Watercirculatie kan zeker geen blauwalg voorkomen, maar wel vertragen en geleidelijker laten verlopen.