2019-09-01 Spiegelpolderplas – Project Baseline Haarlemmermeer

Weer : Bewolkt , Wind W, 2 bft
Duikers : Dick, Axel
Doel : Rondkijken
Duur : 83 min
Lucht temp : 17 Celsius
Water opp temp : 25 Celsius
Water min temp : 11 Celsius
Fauna : Zwartbekgrondels, jonge baarzen en andere soorten
Microfauna: Geleimosdiertjes, watervlooien
Microflora: Voor mij onbekende soorten
Flora : Kleine egelkop, aarvederkruid, Fonteinkruiden, Nitella flexilis, nog een andere soort.
Spronglaag: 11,0 mtr
Zicht: Goed

Zie alle foto’s van deze duik.

Dit is gewoon even een lekker duikje zonder enige verplichtingen, hoewel ik het toch niet kan laten bepaalde zaken te bekijken die mij interesseren. Het is een ideaal moment om eens de Haarlemmermeerse bosplas te vergelijken met andere plassen en hoe die er aan toe zijn in deze periode.
Vandaag duik ik met Dick die al op de parkeerplaats staat als ik aan kom rijden. Het is druk met duikers en een gezellige boel.

Even op z’n Zeelands een lekker stukje lopen naar de duiksteiger. Er zijn zwemmers die het ruime sop kiezen en vol enthousiasme in het water springen. Het water ziet en 100x beter uit dan de Bosplas. Het doel is om de wrakroute te nemen die Dick goed in z’n hoofd heeft zitten. Hij weet hier feilloos de weg te vinden en als hij met zijn lamp een paaltje aanwijst, snap ik ook waarom. Er staan onopvallende paaltjes in de bodem, die hij één voor één aanwijst.
Wat mij gelijk opvalt aan de bodem zijn de witte mosselen. Ik vraag mij af hoe dat kan want ook in de Bosblas worden mosselen op een gegeven moment wit. Deze mosselen leven echter nog, maar de sifons steken niet uit en als ik de foto’s bekijk staan ze ook lang niet allemaal open. Wat zou dat kunnen betekenen. Meest logische verklaring die ik kan bedenken voor de witte kleur is misschien dat het kalkgehalte in het water verhoogt is.

De zeilboot die we tegenkomen is volledig behangen met witte mosselen en er hangt een geocaching cilinder in! Hoe dieper we komen hoe kouder het wordt. Er is een stevige spronglaag rond de 11 meter en de temperatuur daalt naar 11 graden. We volgen de paaltjes naar het 12 meter wrak. Tja wat is het eigenlijk voor boot, want het is een kort en hoog bouwsel en ziet er zo op het eerste gezicht nou niet drijfwaardig uit. Bij Meetpunt 5 maak ik een foto van de thermometer die uiteindelijk ook 11 graden aanwijst. Erg handig die alcohol thermometers en ze kosten nog geen 3 Euro en zijn sowieso tot 20 meter diepte bestand.

We doen even geen zichtmeting, want die is wellicht al gedaan door de mannen van …Baseline Spiegelpolderplas die onlangs begonnen zijn.
Op de weg terug komen we bij het platform en daar is de temperatuur alweer een comfortabele 21 graden. Ik had het in mijn vorige blog over geleimosdiertjes en ze zitten op de palen van het platform. Ze beginnen te groeien rond de 21 graden, want als ik mijn logs erop na sla, dan kom ik ze tegen als de temperatuur boven de 21 graden ligt in de periode juli t/m september, maar ze kunnen wel lageren temperaturen aan, want in 2015 kom ik ze in oktober tegen bij een temperatuur van 14 graden.

Tja en en dan valt mij op de bodem ineens een plantje op. Mijn alter ego Karel kranswier komt boven drijven. Eerst zie ik maar één plantje, maar als je echt goed kijkt, dan is de bodem begroeit met Nitella flexilis (Ik ben nog niet 100% zeker hoor) en dat op 7,5 meter diepte! Is dat bijzonder? ja dat is bijzonder, want tot zover komt dus het zonlicht gemiddeld, waarbij de plant nog fotosynthese kan hebben.

Nou heb ik potjes meegenomen en een netje, want dan moet ik ook weer weten welk soort het is. Met foto’s kun je niet zo heel veel en dus heb ik wat monsters nodig. Nu heb ik dit trachten te determineren met het zeer leerzame “Kranswieren van de Benelux” ISBN 9789051070606 of te bestellen bij de Veldshop waar je veldmateriaal kunt kopen zoals bijvoorbeeld planktonnetten etc etc.
Normaal hou ik geen verkooppraatjes, maar als je spullen nodig hebt, dan weet je waar je eventueel terecht kunt.
In de Bosplas ben ik dit jaar geen kranswieren tegen gekomen, terwijl we in 2014, totaal vijf soorten hadden gevonden. Ik vind het altijd een feestje als ik dan weer kranswieren zie, want dat is een indicator van een goede waterkwaliteit.

Als je weet welke kenmerken nodig zijn om een plant of dier te determineren, dan kun je je daarop focussen.

Dick
Nitella flexilis
Bladpunt nodig voor determinatie
Bulbil , zetmeel knolletje

Via de 5 meter lijn zwemmen we langs een plantrijke (litorale) zone. Planten determineren is erg lastig, maar er is oa waterpest, Kleine egelskop, aarvederkruid .
Er zwemmen ook veel jonge baarzen rond. En de zwartbekgrondel is zeer talrijk aanwezig. Bij elke holte waarin ze schuilen ligt er een deurmat van lege mosselschalen.
Het kost wel wat moeite om ze op foto te krijgen, want ze zijn behoorlijk schuw.
Het is ook een invasieve exoot die mogelijk de rivierdonderpad heeft of kan verdringen. Toolenburgplas is zo’n plas waarbij de rivierdonderpad nagenoeg is verdwenen, door de opmars van deze grondels. De Bosplas heeft ze nog niet gelukkig.
Na ruim 70 minuten zijn we klaar en gaan weer terug naar de auto. Koppie koffie erbij, want dat is altijd wel erg lekker na een duik.
Ik neem nog even een oppervlakte monster met het planktonnet. Thuis leg ik die dan onder de microscoop, maar dan blijkt dat ik soorten zie die ik niet thuis kan brengen. Suggesties zijn altijd welkom!